Jak sprawiedliwie przyznać premię świąteczną

27 lut 2024

Premia świąteczna to rodzaj nagrody i sposób na podziękowanie pracownikom za ich ciężką pracę przez cały miniony rok. A ponieważ okres świąteczny już lada chwila, to świetny moment na przemyślenie tego, czy przyznać pracownikom premię końcoworoczną i jak sprawiedliwie ją rozdysponować.

Z badania przeprowadzonego w wśród 189 amerykańskich firm w 2020 roku¹ wynika, że ponad 33% z nich przewiduje premie końcoworoczne w postaci pieniędzy lub karty podarunkowej dla wszystkich pracowników.

Choć pracownicy na pewno doceniają taki gest dobrej woli, pracodawcy może być trudno zdecydować, czy stać go na premie świąteczne lub końcoworoczne, a jeśli tak, to jaka powinna być ich forma (pieniądze czy fizyczny prezent) i jak je rozdzielić (po równo dla wszystkich czy według osiągniętych wyników).

Zastanówmy się nad różnymi aspektami premii świątecznej dla pracowników.

Ile powinna wynosić premia świąteczna?

Odwieczny dylemat brzmi: czy jakakolwiek premia świąteczna jest lepsza niż brak premii? Oczywiście, że lepsze jest coś niż nic, ale pamiętajmy, że pracownicy mogą postrzegać premie jako odzwierciedlenie swojej pracy. Dla niektórych osób niewielka premia może być motywującym gestem, podczas gdy inni wolą mieć szansę na podwyżkę za wysokie wyniki. Choć każdy pracownik przyjmie właściwie każdą formę premii (pieniądze lub prezent), kolejne pytanie do rozważenia brzmi: czy Twoją firmę na to stać?

Pamiętaj, że to nie musi być zawrotna kwota. Symboliczne gesty również bywają doceniane. Na przykład królowa Wielkiej Brytanii Elżbieta II daje każdemu członkowi swojego personelu świąteczny pudding oraz kartę podarunkową (jej wartość zależy od długości stażu danej osoby)². Jeśli królowa może, to czemu i nie Twoja firma?

Jak obliczyć wysokość premii świątecznej

Wysokość premii świątecznej można obliczyć na kilka sposobów. Przede wszystkim należy przyjrzeć się zyskom za miniony rok oraz budżetowi na przyszły rok, tak aby sprawdzić, czy jest w nim przestrzeń na prezenty i premie świąteczne. Wysokość zysków pomoże też ustalić kwotę przeznaczoną na prezenty. Jeśli masz w zwyczaju przyznawać premie świąteczne, ale w tym roku nie możesz sobie na to pozwolić, dobrym posunięciem będzie uprzedzenie o tym pracowników, żeby nie oczekiwali dodatkowych zysków.

Jeśli zdecydujesz się na premie świąteczne, możesz zastanawiać się nad tym, jak sprawiedliwie je rozdzielić. Uczciwość Twojego systemu podziału premii zależy od dwóch czynników: kto dostaje premię i ile wydasz na każdego pracownika?

Kto powinien dostać premię świąteczną lub końcoworoczną?

Premia na koniec roku to podziękowanie pracownikom za trud włożony w dwanaście miesięcy pracy. W związku z tym odpowiedź na pytanie, kto powinien dostać premię jest prosta: wszyscy. Ostatnią rzeczą, jakiej byśmy chcieli jest stworzenie atmosfery urazy i zazdrości w zespole – to mogłoby doprowadzić do odejścia pracowników.

Jeśli chcesz wręczyć któremuś z pracowników nieco bardziej osobisty prezent, najlepiej zrobić to poza miejscem pracy i w sposób niezwiązany z programem premii świątecznych lub końcoworocznych.

Ile trzeba wydać na premię świąteczną każdego pracownika?

Najprostszym sposobem na podział premii świątecznych jest przyznanie każdej osobie takiej samej kwoty bez względu na zajmowane stanowisko. Oczywiście to może sprawić, że któryś z wyżej postawionych pracowników obrazi się, że dostał taki sam prezent co zatrudniony na pół etatu początkujący pracownik.

Innym sposobem jest uwarunkowanie wysokości premii od poziomu stanowiska. Wszyscy kierownicy otrzymaliby wtedy większy prezent niż ich podwładni.

Jeśli naprawdę chcesz okazać pracownikom swoje uznanie w okresie świąt, ale firma nie ma budżetu na końcoworoczne premie, świetną alternatywą jest podarowanie pracownikom dodatkowego płatnego urlopu – albo na z góry ustalony dzień lub do wykorzystania w dowolnym terminie. W końcu mówi się, że czas to pieniądz.

Kiedy daje się premie świąteczne?

Premię świąteczną zwykle daje się razem z ostatnią wypłatą danego roku, najczęściej przed Bożym Narodzeniem. Jeśli zamiast niej rozdaje się prezenty, dobrą ku temu okazją jest firmowe spotkanie wigilijne. Choć niektóre firmy mają w zwyczaju dodawać premie do styczniowej wypłaty jako podziękowanie za ubiegły rok i dobre rozpoczęcie nowego, pracownicy będą wdzięczni za dodatkowe pieniądze, które będą mogli wydać na świąteczne jedzenie i prezenty dla bliskich.

Zamierzasz przyznać pracownikom premie świąteczne w tym roku? Jeśli chcesz poznać więcej wskazówek dotyczących rozwoju firmy w okresie świątecznym i w Nowym Roku, odwiedź naszego bloga.